Od 1 czerwca 2017 r. wnioskodawca chcący dokonać zmiany w rejestrze musi złożyć oświadczenie, czy jest cudzoziemcem w rozumieniu ustawy z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców, a jeśli jest – to, czy jest właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Kto jest cudzoziemcem? Odpowiedź znajduje się w ustawie o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców. I tak o to cudzoziemcem w rozumieniu ustawy jest:
- osoba fizyczna nieposiadająca obywatelstwa polskiego;
- osoba prawna mająca siedzibę za granicą;
- nieposiadająca osobowości prawnej spółka osób wymienionych w pkt 1 lub 2, mająca siedzibę za granicą, utworzona zgodnie z ustawodawstwem państw obcych;
- osoba prawna i spółka handlowa nieposiadająca osobowości prawnej mająca siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, kontrolowana bezpośrednio lub pośrednio przez osoby lub spółki wymienione w pkt 1, 2 i 3.
Idąc dalej spółką kontrolowaną jest spółka,w której cudzoziemiec lub cudzoziemcy dysponują bezpośrednio lub pośrednio powyżej 50% głosów na zgromadzeniu wspólników lub na walnym zgromadzeniu, także jako zastawnik, użytkownik lub na podstawie porozumień z innymi osobami, albo mają pozycję dominującą. Czyli przykładowo spółka z o.o. z siedzibą w Polsce, w której wspólnik – osoba fizyczna jest obywatelem dajmy na to Białorusi i posiada w spółce więcej niż
50 % udziałów będzie „cudzoziemcem” i będzie musiała złożyć oświadczenie dotyczące nieruchomości położonych w Polsce. Czy zawsze??? No właśnie…
Początkowo z uwagi na fakt, iż obowiązujące formularze wniosków do KRS nie dawały możliwości zawarcia w nich informacji o własności/użytkowaniu wieczystym nieruchomości położonych na terenie RP przez cudzoziemców, konieczne było składanie jako rodzaju załącznika do wniosku osobno sporządzonego oświadczenia. Jedne sądy tego wymagały, inne pomijały. Obecnie od 1 lipca 2017 r. obowiązują już nowe formularze KRS, które wychodzą naprzeciw zmianom przepisów. I tak na przykładzie formularza KRS-Z3 pojawiły się dwa nowe okienka w których należy zawrzeć stosowne dane dotyczące cudzoziemców. (pole 12 i 13).
I teraz co ciekawe. Zgodnie z zawartym w formularzu pouczeniem
„Pole o numerze 12 należy wypełnić tylko wówczas, gdy wniosek o zmianę wpisu obejmuje nabycie lub objęcie udziałów lub akcji. W pozostałych przypadkach pole to należy przekreślić”.
„Pole o numerze 13 należy wypełnić tylko wówczas, gdy w polu numer 12 zaznaczono „TAK”. W pozostałym przypadku pole to należy przekreślić”.
Brzmienie powyższego pouczenia wskazuje w oczywisty (jakby się mogło wydawać) sposób, że oświadczenie o byciu cudzoziemcem oraz właścicielem/użytkownikiem wieczystym nieruchomości położonych w Polsce wpisuje się wówczas gdy zmiana danych dotyczy nabycia/objęcia udziałów/akcji, czyli gdy zachodzą zmiany dotyczące wspólników i posiadanych przez nich udziałów/akcji.
Czym zatem wytłumaczyć zwrot wniosku przez sąd z uwagi na niewypełnienie (przekreślenie) pól 12 i 13 w KRS-Z3 w przypadku, gdy jedyną zgłaszaną zmianą jest zmiana umowy spółki – zmiana jej siedziby??? Na to pytanie nie znajduję odpowiedzi, ale zdarzyło się tak razu jednego w Krakowie, więc może zdarzyć się znowu.
Być może niezależnie od brzmienia formularza, dane dotyczące statusu cudzoziemca i władania nieruchomościami na terenach RP trzeba będzie podawać w każdym przypadku, niezależnie od zakresu i istoty zgłaszanej do rejestru zmiany?! Zobaczymy…